ਸਰ ਸਰੋਤ :
ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।
ਸਰ (ਨਾਂ,ਪੁ) ਤੀਲ੍ਹਾ ਪੱਕ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰਿਆਲੀ ਸਾਖ ਵਾਲਾ ਕਾਨਿਆਂ ਦਾ ਬੂਟਾ; ਕਾਨਾ; ਸਰਕੜ੍ਹਾ
ਲੇਖਕ : ਕਿਰਪਾਲ ਕਜ਼ਾਕ (ਪ੍ਰੋ.),
ਸਰੋਤ : ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 28001, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2014-01-24, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਸਰ ਸਰੋਤ :
ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।
ਸਰ (ਨਾਂ,ਇ) 1 ਊਠ ਦੀ ਮੁਹਾਰ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹੀ ਲਾਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਪਤਲੀ ਰੱਸੀ 2 ਤਾਸ਼ ਦੀ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਲੋਂ ਇੱਕ ਵੇਰ ਦੇ ਸੁੱਟੇ ਪੱਤੇ
ਲੇਖਕ : ਕਿਰਪਾਲ ਕਜ਼ਾਕ (ਪ੍ਰੋ.),
ਸਰੋਤ : ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 27994, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2014-01-24, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਸਰ ਸਰੋਤ :
ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕੋਸ਼ (ਸਕੂਲ ਪੱਧਰ), ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।
ਸਰ 1 [ਨਾਂਪੁ] ਸ੍ਰੀਮਾਨ, ਜਨਾਬ, ਹਜ਼ੂਰ; ਇੱਕ ਖ਼ਿਤਾਬ 2 [ਨਾਂਪੁ] ਤਲਾ, ਝੀਲ 3 [ਨਾਂਪੁ] ਕਾਨਾ , ਸਰਕੜਾ , ਕਾਨਿਆਂ ਦੇ ਪੱਤਰ 4 [ਨਾਂਇ] ਵਿਜੈ, ਜਿੱਤ , ਫ਼ਤਿਹ 5 [ਨਾਂਪੁ] ਸਿਰ 6 [ਨਾਂਇ] ਤਾਸ਼ ਦੀ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਸਰ 7 [ਨਾਂਇ] ਊਠ ਦੀ ਮੁਹਾਰ ਦੇ ਸਿਰੇ ਉੱਤੇ ਬੰਨ੍ਹੀ ਪਤਲੀ ਰੱਸੀ
ਲੇਖਕ : ਡਾ. ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ (ਸੰਪ.),
ਸਰੋਤ : ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕੋਸ਼ (ਸਕੂਲ ਪੱਧਰ), ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 28212, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2014-02-24, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਸਰ ਸਰੋਤ :
ਗੁਰੁਸ਼ਬਦ ਰਤਨਾਕਾਰ ਮਹਾਨ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।
ਸਰ.ਕੁਰਬਾਨੀ. ਦੇਖੋ, ਸਿਰਸੱਦਕ ਅਤੇ ਸਿਰਕੁਰਬਾਨੀ.
ਲੇਖਕ : ਭਾਈ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਨਾਭਾ,
ਸਰੋਤ : ਗੁਰੁਸ਼ਬਦ ਰਤਨਾਕਾਰ ਮਹਾਨ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 27803, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2014-10-01, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਸਰ ਸਰੋਤ :
ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਕੋਸ਼ (ਸ਼੍ਰੀਮਹਿਤ ਪੰਡਿਤ ਗਿਆਨੀ ਹਜ਼ਾਰਾ ਸਿੰਘ ਕ੍ਰਿਤ), ਡਾ. ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਤ ਕੇਂਦਰ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
ਸਰ (ਸੰ.। ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ) ੧. ਤਲਾਵ, ਸਰੋਵਰ। ਯਥਾ-‘ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਵਾਹ ਸਰਿ’ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਵਾਹ (ਦੇ ਆਪ) ਸਰੋਵਰ ਹੋ।
੨. (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸ਼੍ਰੇਯ: = ਚੰਗਾ*) ਭਲਾ , ਚੰਗਾ। ਯਥਾ-‘ਸਰੁ ਅਪਸਰੁ ਨ ਪਛਾਣਿਆ’ ਭਲਾ ਬੁਰਾ ਨਾ ਪਛਾਣਿਆ ਯਾ ਸ਼੍ਰੇਯ ਤੇ ਅਸ਼੍ਰੇਯ ਨਹੀਂ ਪਛਾਣਿਆ।
ਦੇਖੋ, ‘ਸਰੁ ਅਪਸਰੁ’
੩. (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸਦ੍ਰਿਸ਼) ਤੁੱਲ , ਬਰਾਬਰ। ਯਥਾ-‘ਰਾਮ ਨਾਮ ਸਰਿ ਨਾਹੀ’ ਰਾਮ ਨਾਮ ਦੇ ਤੁੱਲ (ਹੋਰ ਕੋਈ ਧਰਮ) ਨਹੀਂ।
੪. (ਫ਼ਾਰਸੀ ਸਰ) ਸਿਰ। ਭਾਵ ਕੰਢੇ ਉੱਤੇ। ਯਥਾ-‘ਕੰਧਿ ਕੁਹਾੜਾ ਸਿਰਿ ਘੜਾ ਵਣਿ ਕੈ ਸਰੁ ਲੋਹਾਰੁ ’।
੫. (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਰ। ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤ ਸਰ=ਤੀਰ) ਤੀਰ। ਯਥਾ-‘ਪ੍ਰੇਮ ਕੇ ਸਰ ਲਾਗੇ ਤਨ ਭੀਤਰਿ’।
ਦੇਖੋ, ‘ਸਾਧਿਆ’
----------
* ਸ਼੍ਰੇਯ ਦਾ ਮੂਲ ਹੈ ‘ਸ਼੍ਨ’ (ਸ਼੍ਨ ਹੈ ਪ੍ਰਸ਼ਸ਼੍ਤ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਰੂਪ)=ਚੰਗਾ। ਅਪਸਰੁ ਏਥੇ -ਅਫਸਰ- ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਅਪ=ਨਹੀਂ+ਸਰੁ=ਸ਼੍ਰੇਯ।
ਲੇਖਕ : ਮੁਖ ਸੰਪਾਦਕ ਡਾ. ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਸੰ. ਕੁਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮੁਹੱਬਤ ਸਿੰਘ,
ਸਰੋਤ : ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਕੋਸ਼ (ਸ਼੍ਰੀਮਹਿਤ ਪੰਡਿਤ ਗਿਆਨੀ ਹਜ਼ਾਰਾ ਸਿੰਘ ਕ੍ਰਿਤ), ਡਾ. ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਤ ਕੇਂਦਰ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 27514, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2015-03-12, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਵਿਚਾਰ / ਸੁਝਾਅ
ਅਵਤਾਰ,
( 2018/09/07 06:4018)
Please Login First
