ਸਰ ਸਰੋਤ :
ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।
ਸਰ ( ਨਾਂ , ਪੁ ) ਤੀਲ੍ਹਾ ਪੱਕ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰਿਆਲੀ ਸਾਖ ਵਾਲਾ ਕਾਨਿਆਂ ਦਾ ਬੂਟਾ; ਕਾਨਾ; ਸਰਕੜ੍ਹਾ
ਲੇਖਕ : ਕਿਰਪਾਲ ਕਜ਼ਾਕ (ਪ੍ਰੋ.),
ਸਰੋਤ : ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 23302, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2014-01-24, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਸਰ ਸਰੋਤ :
ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।
ਸਰ ( ਨਾਂ , ਇ ) 1 ਊਠ ਦੀ ਮੁਹਾਰ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹੀ ਲਾਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਪਤਲੀ ਰੱਸੀ 2 ਤਾਸ਼ ਦੀ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਲੋਂ ਇੱਕ ਵੇਰ ਦੇ ਸੁੱਟੇ ਪੱਤੇ
ਲੇਖਕ : ਕਿਰਪਾਲ ਕਜ਼ਾਕ (ਪ੍ਰੋ.),
ਸਰੋਤ : ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 23298, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2014-01-24, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਸਰ ਸਰੋਤ :
ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕੋਸ਼ (ਸਕੂਲ ਪੱਧਰ), ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।
ਸਰ 1 [ ਨਾਂਪੁ ] ਸ੍ਰੀਮਾਨ , ਜਨਾਬ , ਹਜ਼ੂਰ; ਇੱਕ ਖ਼ਿਤਾਬ 2 [ ਨਾਂਪੁ ] ਤਲਾ , ਝੀਲ 3 [ ਨਾਂਪੁ ] ਕਾਨਾ , ਸਰਕੜਾ , ਕਾਨਿਆਂ ਦੇ ਪੱਤਰ 4 [ ਨਾਂਇ ] ਵਿਜੈ , ਜਿੱਤ , ਫ਼ਤਿਹ 5 [ ਨਾਂਪੁ ] ਸਿਰ 6 [ ਨਾਂਇ ] ਤਾਸ਼ ਦੀ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਸਰ 7 [ ਨਾਂਇ ] ਊਠ ਦੀ ਮੁਹਾਰ ਦੇ ਸਿਰੇ ਉੱਤੇ ਬੰਨ੍ਹੀ ਪਤਲੀ ਰੱਸੀ
ਲੇਖਕ : ਡਾ. ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ (ਸੰਪ.),
ਸਰੋਤ : ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕੋਸ਼ (ਸਕੂਲ ਪੱਧਰ), ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 23527, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2014-02-24, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਸਰ ਸਰੋਤ :
ਗੁਰੁਸ਼ਬਦ ਰਤਨਾਕਾਰ ਮਹਾਨ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।
ਸ ਰ . ਕੁਰਬਾਨੀ . ਦੇਖੋ , ਸਿਰਸੱਦਕ ਅਤੇ ਸਿਰਕੁਰਬਾਨੀ.
ਲੇਖਕ : ਭਾਈ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਨਾਭਾ,
ਸਰੋਤ : ਗੁਰੁਸ਼ਬਦ ਰਤਨਾਕਾਰ ਮਹਾਨ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 23128, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2014-10-01, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਸਰ ਸਰੋਤ :
ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਕੋਸ਼ (ਸ਼੍ਰੀਮਹਿਤ ਪੰਡਿਤ ਗਿਆਨੀ ਹਜ਼ਾਰਾ ਸਿੰਘ ਕ੍ਰਿਤ), ਡਾ. ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਤ ਕੇਂਦਰ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
ਸਰ ( ਸੰ. । ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ) ੧. ਤਲਾਵ , ਸਰੋਵਰ । ਯਥਾ-‘ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਵਾਹ ਸਰਿ’ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਵਾਹ ( ਦੇ ਆਪ ) ਸਰੋਵਰ ਹੋ ।
੨. ( ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸ਼੍ਰੇਯ : = ਚੰਗਾ * ) ਭਲਾ , ਚੰਗਾ । ਯਥਾ-‘ ਸਰੁ ਅਪਸਰੁ ਨ ਪਛਾਣਿਆ’ ਭਲਾ ਬੁਰਾ ਨਾ ਪਛਾਣਿਆ ਯਾ ਸ਼੍ਰੇਯ ਤੇ ਅਸ਼੍ਰੇਯ ਨਹੀਂ ਪਛਾਣਿਆ ।
ਦੇਖੋ , ‘ ਸਰੁ ਅਪਸਰੁ’
੩. ( ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸਦ੍ਰਿਸ਼ ) ਤੁੱਲ , ਬਰਾਬਰ । ਯਥਾ-‘ ਰਾਮ ਨਾਮ ਸਰਿ ਨਾਹੀ’ ਰਾਮ ਨਾਮ ਦੇ ਤੁੱਲ ( ਹੋਰ ਕੋਈ ਧਰਮ ) ਨਹੀਂ ।
੪. ( ਫ਼ਾਰਸੀ ਸਰ ) ਸਿਰ । ਭਾਵ ਕੰਢੇ ਉੱਤੇ । ਯਥਾ-‘ ਕੰਧਿ ਕੁਹਾੜਾ ਸਿਰਿ ਘੜਾ ਵਣਿ ਕੈ ਸਰੁ ਲੋਹਾਰੁ ’ ।
੫. ( ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਰ । ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤ ਸਰ = ਤੀਰ ) ਤੀਰ । ਯਥਾ-‘ ਪ੍ਰੇਮ ਕੇ ਸਰ ਲਾਗੇ ਤਨ ਭੀਤਰਿ’ ।
ਦੇਖੋ , ‘ ਸਾਧਿਆ’
----------
* ਸ਼੍ਰੇਯ ਦਾ ਮੂਲ ਹੈ ‘ ਸ਼੍ਨ’ ( ਸ਼੍ਨ ਹੈ ਪ੍ਰਸ਼ਸ਼੍ਤ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਰੂਪ ) = ਚੰਗਾ । ਅਪਸਰੁ ਏਥੇ -ਅਫਸਰ- ਨਹੀਂ ਹੈ , ਪਰ ਅਪ = ਨਹੀਂ + ਸਰੁ = ਸ਼੍ਰੇਯ ।
ਲੇਖਕ : ਮੁਖ ਸੰਪਾਦਕ ਡਾ. ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਸੰ. ਕੁਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮੁਹੱਬਤ ਸਿੰਘ,
ਸਰੋਤ : ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਕੋਸ਼ (ਸ਼੍ਰੀਮਹਿਤ ਪੰਡਿਤ ਗਿਆਨੀ ਹਜ਼ਾਰਾ ਸਿੰਘ ਕ੍ਰਿਤ), ਡਾ. ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਤ ਕੇਂਦਰ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 22851, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2015-03-12, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਵਿਚਾਰ / ਸੁਝਾਅ
ਅਵਤਾਰ,
( 2018/09/07 06:4018)
Please Login First
