ਘਾਣੀ ਸਰੋਤ :
ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।
ਘਾਣੀ (ਨਾਂ,ਇ) 1 ਤੂੜੀ ਰਲਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਗੁੰਨ੍ਹੀ ਮਿੱਟੀ 2 ਚੱਕੀ ਕੋਹਲੂ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੇਰ ਪਾਈ ਅਨਾਜ ਦੀ ਮਿਕਦਾਰ
ਲੇਖਕ : ਕਿਰਪਾਲ ਕਜ਼ਾਕ (ਪ੍ਰੋ.),
ਸਰੋਤ : ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 2043, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2014-01-24, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਘਾਣੀ ਸਰੋਤ :
ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕੋਸ਼ (ਸਕੂਲ ਪੱਧਰ), ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।
ਘਾਣੀ [ਨਾਂਇ] ਪੀੜਨ ਜਾਂ ਪਕਾਉਣ ਆਦਿ ਲਈ ਕੋਹਲੂ ਜਾਂ ਕੜਾਹੇ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਪਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੀ ਰਸਦ ਦੀ ਮਿਕਦਾਰ, ਘਾਣ , ਗਾਰਾ (ਲਿਪਾਈ ਆਦਿ ਲਈ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ)
ਲੇਖਕ : ਡਾ. ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ (ਸੰਪ.),
ਸਰੋਤ : ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕੋਸ਼ (ਸਕੂਲ ਪੱਧਰ), ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 2039, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2014-02-24, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਘਾਣੀ ਸਰੋਤ :
ਗੁਰੁਸ਼ਬਦ ਰਤਨਾਕਾਰ ਮਹਾਨ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।
ਘਾਣੀ ਸੰਗ੍ਯਾ—ਦੇਖੋ, ਘਾਣ ੪. “ਸਭਿ ਰੋਗ ਗਵਾਏ ਦੁਖਾ ਘਾਣਿ.” (ਮ: ੪ ਵਾਰ ਸੋਰ) ੨ ਘਾਣ ਦਾ ਇਸਤ੍ਰੀ ਲਿੰਗ. ਦੇਖੋ, ਘਾਣ ੨. “ਲੇਖਾ ਧਰਮ ਭਇਆ ਤਿਲੁ ਪੀੜੇ ਘਾਣੀ.” (ਬਿਹਾ ਛੰਤ ਮ: ੫) ੩ ਦੇਖੋ, ਘਾਣ ੧. “ਰਣ ਵਿਚ ਘੱਤੀ ਘਾਣੀ ਲੋਹੂ ਮਿੰਜ ਦੀ.” (ਚੰਡੀ ੩) ੪ ਸਿੰਧੀ. ਘਾਣੀ. ਵਿਪਦਾ. ਮੁਸੀਬਤ.
ਲੇਖਕ : ਭਾਈ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਨਾਭਾ,
ਸਰੋਤ : ਗੁਰੁਸ਼ਬਦ ਰਤਨਾਕਾਰ ਮਹਾਨ ਕੋਸ਼, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ।, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 1819, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2014-11-18, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਘਾਣੀ ਸਰੋਤ :
ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਕੋਸ਼ (ਸ਼੍ਰੀਮਹਿਤ ਪੰਡਿਤ ਗਿਆਨੀ ਹਜ਼ਾਰਾ ਸਿੰਘ ਕ੍ਰਿਤ), ਡਾ. ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਤ ਕੇਂਦਰ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
ਘਾਣੀ (ਸੰ.। ਦੇਖੋ , ਘਾਣਿ) ਤਿਲ ਸਰ੍ਹੋਂ ਆਦ ਦਾ ਇਕ ਵੇਰ ਦਾ ਪ੍ਰਾਗਾ ਜੋ ਕੋਲ੍ਹੂ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਜਾਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਘਾਣੀ ਪੀੜਨਾ ਕ੍ਰਿਯਾ ਪਦ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਅਰਥ ਹੈ ਕੋਹਲੂ ਵਿਚ ਪਾ ਕੇ ਨਿਪੀੜਨਾ। ਯਥਾ-‘ਘਾਣੀ ਪੀੜਤੇ ਸਤਿਗੁਰ ਲੀਏ ਛਡਾਇ’।
ਲੇਖਕ : ਮੁਖ ਸੰਪਾਦਕ ਡਾ. ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਸੰ. ਕੁਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮੁਹੱਬਤ ਸਿੰਘ,
ਸਰੋਤ : ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਕੋਸ਼ (ਸ਼੍ਰੀਮਹਿਤ ਪੰਡਿਤ ਗਿਆਨੀ ਹਜ਼ਾਰਾ ਸਿੰਘ ਕ੍ਰਿਤ), ਡਾ. ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਤ ਕੇਂਦਰ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 1746, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2015-03-13, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ: no
ਘਾਣੀ ਸਰੋਤ :
ਪੰਜਾਬੀ ਕੋਸ਼ ਜਿਲਦ ਦੂਜੀ (ਖ ਤੋਂ ਵ)
ਘਾਣੀ, (ਘਾਣ+ਈ) \ ਇਸਤਰੀ ਲਿੰਗ : ੧. ਵੇਲਣਾ, ਚੱਕੀ, ਕੋਹਲੂ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਪੀੜਨ ਲਈ ਇੱਕ ਬਾਰ ਪਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਜਿਨਸ ਦੀ ਮਿਕਦਾਰ; ੨. ਰਸ ਦੀ ਉਹ ਮਿਕਦਾਰ ਜੋ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕੜਾਹੇ ਵਿੱਚ ਗੁੜ ਪਕਾਉਣ ਲਈ ਪਾਈ ਜਾਵੇ; ੩. ਪਕਵਾਨ ਦੀ ਉਹ ਮਿਕਦਾਰ ਜੋ ਇੱਕ ਵਾਰ ਤਲਣ ਲਈ ਕੜਾਹੀ ਵਿੱਚ ਛੱਡੀ ਜਾਵੇ ; ੪. ਲਿਪਾਈ ਆਦਿ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਾਰਾ; ੫. ਮਲਾਈ ਦੀ ਬਰਫ਼ ਵੇਚਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਜਮਾਇਆ ਹੋਇਆ ਚੱਕਾ; ੬. ਸਾਬਣ ਦਾ ਜਮਾਇਆ ਭਿੱਨਾ
–ਘਾਣੀ ਉੱਤਰਨਾ (ਉਤਾਰਨਾ), ਕਿਰਿਆ ਸਮਾਸੀ : ਕੜਾਹੇ ਵਿਚੋਂ ਤਲ ਕੇ (ਪਕਵਾਨ) ਨਿਕਲਣਾ
–ਘਾਣੀ ਕੱਢਣਾ, ਕਿਰਿਆ ਸਮਾਸੀ : ਪੂਰ ਕੱਢਣਾ, ਤੇਲ ਪੀੜਨਾ
–ਘਾਣੀ ਕਰਨਾ, ਕਿਰਿਆ ਸਮਾਸੀ : ਗਾਰਾ ਬਣਾਉਣਾ, ਘਾਣੀ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ
–ਘਾਣੀ ਪਾਉਣਾ, ਕਿਰਿਆ ਸਮਾਸੀ : ਕੜਾਹੇ ਵਿੱਚ ਤਲਣ ਲਈ ਪੂਰ ਪਾਉਣਾ (ਭਾਈ ਬਿਸ਼ਨਦਾਸ ਪੁਰੀ)
–ਘਾਣੀ ਪੀੜਨਾ, ਕਿਰਿਆ ਸਮਾਸੀ ਕੋਹਲੂ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ ਸਰ੍ਹੋਂ ਆਦਿ ਨੂੰ ਪੀੜਨਾ; ਮੁਹਾਵਰਾ : ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਦੇਣਾ, ਸਰਬਨਾਸ ਕਰਨਾ
–ਘਾਣੀ ਪੁੱਟਣਾ, ਕਿਰਿਆ ਸਮਾਸੀ : ਘਾਣੀ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਧਰਤੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕਹੀ ਨਾਲ ਮਿੱਟੀ ਪੁੱਟ ਕੇ ਵੱਖ ਢੇਰੀ ਕਰਨਾ
–ਘਾਣੀ ਮਾਰਨਾ, ਮੁਹਾਵਰਾ : ਘਾਣੀ ਕਰਨਾ
–ਘਾਣੀ ਵਿੱਚ ਫਸਣਾ, ਮੁਹਾਵਰਾ : ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਪੈਣਾ, ਖਲਜਗਣ ਵਿੱਚ ਫਸਣਾ
–ਘਾਣੀ ਵਿੱਚ ਲੱਤ ਮਾਰਨਾ, ਮੁਹਾਵਰਾ : ਲੱਤ ਨਾਲ ਲਤਾੜ ਕੇ ਘਾਣੀ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ
–ਕੱਚੀ ਘਾਣੀ, ਇਸਤਰੀ ਲਿੰਗ : ੧. ਉਹ ਗਾਰਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੂੜੀ ਨਾ ਪਾਈ ਹੋਵੇ; ੨. ਕੋਹਲੂ ਦਾ ਪੀੜਿਆ ਤੇਲ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਤੇਲ ਨਾ ਪਾਇਆ ਹੋਵੇ
ਲੇਖਕ : ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ, ਪੰਜਾਬ,
ਸਰੋਤ : ਪੰਜਾਬੀ ਕੋਸ਼ ਜਿਲਦ ਦੂਜੀ (ਖ ਤੋਂ ਵ), ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ : 30, ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਮਿਤੀ : 2023-12-06-03-14-34, ਹਵਾਲੇ/ਟਿੱਪਣੀਆਂ:
ਵਿਚਾਰ / ਸੁਝਾਅ
Please Login First
